Μνήμη της φωτιάς: Τα πρόσωπα και οι μάσκες

Description

“Δεν ξέρω πού γεννήθηκα, /μήτε ποιος είμαι. Δεν ξέρω από πού έρχομαι, μήτε πού πάω. ‘Ενα κλαδί είμαι, από πεσμένο δέντρο, αλλά δεν ξέρω το μέρος που έπεσε. Πού βρίσκονται οι ρίζες μου; Ποιανού δέντρου κλωνάρι είμαι;”

Με αυτό το λαϊκό τραγούδι από την Κολομβία αρχίζει το δεύτερο μέρος της “Μνήμης της φωτιάς”, της επικής τριλογίας του Εδουάρδο Γκαλεάνο, ο οποίος αποδύεται σε ένα ταξίδι στην ιστορία με στόχο “να συμβάλει στη διάσωση της λεηλατημένης μνήμης ολόκληρης της Αμερικής, αλλά κυρίως της Λατινικής Αμερικής, γης αγαπημένης και περιφρονημένης”. Μέσα από τετρακόσιες και πλέον αφηγήσεις που αναπτύσσονται χρονολογικά, “Τα πρόσωπα και οι μάσκες” επισκοπούν τον 18ο και τον 19ο αιώνα, εποχή επώδυνη μα και γόνιμη, κατά την οποία οι λαοί της αμερικανικής ηπείρου αναζητούν την πραγματική τους ταυτότητα, πίσω από τις μάσκες που τους επέβαλαν οι αποικιοκράτες, για να κατακτήσουν εντέλει την αυτοδιάθεσή τους και τα δικαιώματά τους. Στους δύο αυτούς αιώνες, μέσα από αλλεπάλληλους πολέμους και επαναστάσεις οι αποικίες αποκτούν την ανεξαρτησία τους. Μπροστά στα μάτια του αναγνώστη παρελαύνουν επαναστάτες, μεταρρυθμιστές, δικτάτορες, ποιητές και ζωγράφοι, δούλοι και αφέντες, γκάουτσος, μιγάδες. Ινδιάνοι και Ευρωπαίοι, οραματιστές προδότες, απλοί άνθρωποι που όρθωσαν το ανάστημά τους και άλλοι που υποτάχτηκαν. Είναι η εποχή που οι Ευρωπαίοι απομυζούν τον ορυκτό πλούτο της Λατινικής Αμερικής, και που οι Ηνωμένες Πολιτείες, ανεξάρτητες πλέον, εκκαθαρίζουν τους Ινδιάνους στα εδάφη τους και εκδηλώνουν τον επεκτατισμό τους. Και η ιδιαίτερη γραφή του Γκαλεάνο αναπλάθει την ιστορία, την κάνει να μιλά σε πρώτο πρόσωπο, “την ξεθάβει κάτω από τα μπρούντζινα αγάλματα και τα μαρμάρινα μνημεία”.