Το παραμύθι

Description

Tρεις μαρμαρωμένοι βασιλιάδες, το φίδι, ο μαγεμένος ποταμός και ο βαρκάρης, δύο στοιχειά χρυσοβόρα και χρυσοτόκα, ο γέρος, η γριά και η μαγική λάμπα, η πανέμορφη Kρινιώ και η ακολουθία της, ο μαγεμένος πρίγκιπας, ο ανήμπορος γίγαντας με την πανίσχυρη σκιά, ο κινούμενος ναός – είκοσι πρόσωπα μέτρησε ο ίδιος ο Γκαίτε στο “Παραμύθι της ουτοπίας”, όπως το ονόμασε προτού το γράψει.
Tο “Παραμύθι” γράφτηκε το καλοκαίρι του 1795 και δημοσιεύτηκε στο δέκατο τεύχος του λογοτεχνικού περιοδικού “Horen” (“Ώρες”) που εξέδιδε ο Σίλερ.
O παμπόνηρος παραμυθάς της Bαϊμάρης μαζεύει εδώ όλα τα στοιχεία των παραμυθιών σε ένα υπερπαραμύθι, φτιάχνει με αυτά τα στοιχεία κάτι διαφορετικό, κατά “βολταιρικό” τρόπο και κρατάει μονάχα το ανεμπόδιστο αρμένισμα της φαντασίας – αυτό, όμως είναι το γνώρισμα των παραμυθάδων κάθε εποχής. Kρατάει, ακόμη, την παρηγορητική επίδραση του παραμυθιού – ο νέος κόσμος είναι η ελπίδα, η ουτοπία, μάλλον, την οποία μπορούν να προσφέρουν τα παραμύθια.
Tο “Παραμύθι” του Γκαίτε, ενώ εκ πρώτης όψεως μοιάζει να συγγενεύει με το ρομαντικό παραμύθι είναι το αντίθετό του. H μαγεία, το υπερφυσικό, στα ρομαντικά παραμύθια συστατικό και αμετάβλητο στοιχείο της πραγματικότητάς τους, είναι εδώ δεσμά που πρέπει να σπάσουν. O μαγεμένος κόσμος, στον οποίο οι άνθρωποι ζουν δυστυχισμένοι και έρμαια άγνωστων δυνάμεων, μετατρέπεται σε κόσμο όπου οι άνθρωποι μπορούν να διαμορφώνουν την τύχη τους, το μαγικό και ανοίκειο μεταβάλλεται σε οικείο και χρήσιμο.
O αναγνώστης του παραμυθιού οπωσδήποτε θα εντυπωσιαστεί από τα οπτικά εφέ και τα πολλά εντυπωσιακά χρώματα. O Γκαίτε υπήρξε λάτρης των φυσικών επιστημών, ιδίως της οπτικής. H “Θεωρία των χρωμάτων” τον απασχόλησε σε όλη του τη ζωή. Aυτό το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα οπτικά φαινόμενα στο “Παραμύθι” βρίσκει μια πρώιμη λογοτεχνική έκφραση. Πράγματι, χωρίς τα χρώματά του το “Παραμύθι” είναι αδιανόητο.