Ο δραματουργός Ντοστογιέβσκη

Description

Οι ήρωες του Ντοστογιέβσκη είναι “υδραργυρικοί”, “προεξέχουν” απ’ το περιβάλλον τους, με την τραγικότητα ή με την όποια άλλη ιδιαιτερότητά τους – ακόμα και με την γελοιότητα.

“… Οι ήρωες του Ντοστογιέβσκη ή είναι άγιοι που υποφέρουν ή άνθρωποι που κατακτούν την αγιοσύνη μέσω του πόνου. Το μεγαλείο του έργου του έγκειται ίσα ίσα στο γεγονός ότι υπάρχει παντού παρόν το μυστήριο. Οι φευγαλέες γήινες μορφές του συναντιούνται συχνότατα με την αιώνια αλήθεια. Και γενικότερα, η στάση του Ιώβ Ζωσιμά, η υποταγή σ’ αυτό που τους “είχε προοριστεί” αποτελεί ένα “επιχείρημα” στον συνεχή διάλογο που διεξάγουν οι ήρωές του με τον εαυτό τους, με τους άλλους και με τον Θεό – ένα “επιχείρημα” στην πάλη του Καλού με το Κακό…”

“… Την πρώτη φορά που μετέφρασα Ντοστογιέβσκη, και συγκεκριμένα το βιβλίο “Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων”, καθώς και παλιότερα όταν διάβασα τον “Ηλίθιο” -αν και αυτό δεν είναι το ίδιο, επειδή η ανάγνωση απαιτεί λιγότερη προσοχή- μού έκανε εντύπωση η απουσία αυτού που ονομάζουμε “ύφος”, η απουσία της ροής στην αφήγηση, η απουσία κάθε έγνοιας εκ μέρους του συγγραφέα να δημιουργήσει “λογοτεχνία”, και μάλιστα καλή λογοτεχνία, ίσως επειδή ενίοτε ήταν απορροφημένος από την εμφατικότητα, την υπερβολή, την έλλειψη συσχετισμού ανάμεσα στη σπουδαιότητα των γεγονότων και το βάρος των λέξεων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, προσπαθούσε πάντα να γράφει “καλά”, να γράφει επιλέγοντας ηχηρές και σπάνιες λέξεις, να παράγει φράσεις με ρυθμό σχεδόν ανεπαίσθητο αλλά υπαρκτό, φράσεις που κινούνταν ή έρρεαν φυσικά όπως ένα μεγάλο ποτάμι, ή που ακόμη ξεχύνονταν σαν χείμαρρος…”