Το Oulipo και η ευφορία της μετάφρασης

Description

Προλαμβάνοντας την εμφάνιση του μινιμαλισμού στη μουσική, αλλά και την πραξικοπηματική ανάρρηση της λογοτεχνικής θεωρίας στο θρόνο του αυτόνομου λόγου, οι συγγραφείς του OuLiPo τίμησαν μέχρις αποθεώσεως την αφοριστική άποψη του Μπόρχες κατά την οποία όλα έχουν ειπωθεί, κι εμείς δεν κάνουμε τίποτ’ άλλο απ’ το να τα επαναλαμβάνουμε, με παραλλαγές. Αυτή ακριβώς η μαγική λέξη («παραλλαγές») δίνει το στίγμα της ουλιπιανής θεώρησης της λογοτεχνίας ως «μετα-λόγου», εξηγεί ώς έναν μεγάλο βαθμό τη θαυμαστή εντέλεια του μπορχεσιανού σύμπαντος και μας επιτρέπει να φτάσουμε στα όρια της παραδοξολογίας, συμπεραίνοντας ότι κάθε ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου (ακόμα και η επανανάγνωσή του απ’ τον ίδιο τον συγγραφέα του) δεν είναι παρά μια παραλλαγή του.

Λόγος που εκφωνήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2021, μετά την αναγόρευση του Αχιλλέα Κυριακίδη σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.