Τι στο… Φουκό;!

Περιγραφή

Η τιμωρία ήταν το έγκλημα. Μην υπακούοντας στο Θεό για να ικανοποιήσει τις δικές του επιθυμίες, βάζοντας την αγάπη του εαυτού του πάνω από την αγάπη για Εκείνον, που έπρεπε μόνη να του αρκέσει, ο άνθρωπος καταδικάστηκε να γίνει ο σκλάβος των αχόρταγων σωματικών επιθυμιών: ένα περιορισμένο και ανίδεο πλάσμα παρατημένο σ’ έναν άχαρο και σκέτα υλικό κόσμο για να μοχθεί, να υποφέρει και μετά να πεθαίνει. Φτιαγμένος από «αγκάθια και τσουκνίδες», αντιστεκόμενος στις προσπάθειές μας, ο κόσμος, είπε ο Αυγουστίνος, «δεν προσφέρει το καλό που υπόσχεται: είναι ψεύτης και εξαπατά». Η εξαπάτηση έγκειται στην αδυναμία του να κατευνάσει τους φιλήδονους πόθους μας για γήινα αγαθά, για κυριαρχία και για σαρκικές απολαύσεις. […]

Όμως ο Θεός ήταν ελεήμων. Μας έδωσε την Οικονομία. Τον καιρό του Άνταμ Σμιθ, η ανθρώπινη αθλιότητα είχε μεταμορφωθεί στη θετική επιστήμη του πώς να τα βγάζεις πέρα με τις αιώνιες ανεπάρκειές μας: πώς να αντλείς τη μέγιστη δυνατή ικανοποίηση από μέσα που είναι πάντα λιγότερα από τις επιθυμίες μας. Ήταν η ίδια Ιουδαιοχριστιανική Ανθρωπολογία, απλώς αστικοποιημένη, και τελικά ένα ελαφρώς ενθαρρυντικότερο πρόγραμμα σχετικά με τις δυνατότητες επένδυσης που παρέχει ο ανθρώπινος πόνος.
(«Στου Αδάμ –Σμιθ– την πτώση, αμαρτήσαμ’ όλοι»)

Γοργή επισκόπηση των ζητημάτων που ταλανίζουν τις επιστήμες του ανθρώπου, τούτη η συλλογή συντομότατων ή κι επιγραμματικών κειμένων παρουσιάζει επίσης συνοπτικά και με ανάλαφρη διάθεση, διανθισμένες με σχόλια στην πολιτική επικαιρότητα, τις κύριες δόξες της σαλινσιανής ανθρωπολογίας.