Ταπείνωση και ντροπή

Περιγραφή

Στην εποχή μας πυκνώνουν οι στρατιές των αποκλεισμένων, των ανθρώπων που το καπιταλιστικό σύστημα μέσα στην κρίση του αντιμετωπίζει ως “απορρίμματα”, χρησιμοποιώντας όλες τις μορφές ακραίας ταπεινωτικής βίας. Άνεργοι, άστεγοι, οροθετικοί, τοξικομανείς, αλκοολικοί, ψυχασθενείς, μετανάστες και άλλοι “παρίες” βιώνουν την κρίση σαν μια τραυματική κατάσταση διαρκείας, αισθάνονται ταπεινωμένοι, χωρίς αξιοπρέπεια και ντρέπονται γι’ αυτό. Αυτή η ντροπή ως συλλογικό συναίσθημα, στο οποίο ενσταλάζεται επίσης συλλογικά και η ενοχή, γίνεται όπλο στα χέρια της βιοεξουσίας για να κρατά ανήμπορους και αδρανείς, βυθισμένους στη σιωπή και τη δυστυχία όλους τους ταπεινωμένους και καταφρονεμένους.

Το έναυσμα για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, που συμπυκνώνει κλινική παρατήρηση και εμπειρία πολλών δεκαετιών, δόθηκε την άνοιξη του 2012, όταν με εντολή των υπουργών Λοβέρδου και Χρυσοχοΐδη διαπομπεύτηκαν τοξικομανείς, οροθετικές γυναίκες, μια πολιτική πράξη ακραίας βαρβαρότητας.

Το βιβλίο πραγματεύεται το συναίσθημα της ντροπής, όπως αυτό βιώνεται από γυναίκες τοξικομανείς. Εξετάζει το χαρακτήρα της, ως ατομικό και συνάμα κοινωνικό συναίσθημα, τις πηγές, τις αιτίες, τις εκδηλώσεις της, τη σχέση με την ενοχή αλλά και τη θεραπευτική αντιμετώπισή της στα πλαίσια της διαδικασίας απεξάρτησης, με ιδιαίτερη έμφαση στο ψυχόδραμα. Ανάμεσα στα κεφάλαια του βιβλίου παρεμβάλλονται οι ιστορίες ζωής εξαρτημένων γυναικών ενταγμένων στα θεραπευτικά προγράμματα γυναικών και μητέρων του 18 ΑΝΩ. Επιλέχθηκαν γυναίκες, μολονότι η ντροπή αφορά και τα δύο φύλα. Είναι όμως πιο έντονη στις γυναίκες, γιατί η σημερινή ανδροκρατική κοινωνία, με τα ενισχυμένα λόγω της κρίσης κοινωνικά στερεότυπα σε βάρος των γυναικών, καταπιέζει και στιγματίζει διπλά την εξαρτημένη γυναίκα.

Τις ιστορίες αυτών των γυναικών παρουσιάζουμε σ’ αυτό το βιβλίο, συνδέοντας την ντροπή με την ταπείνωση, τον ψυχικό τραυματισμό, την κακοποίηση, την απαξίωση, την προσβολή, την περιφρόνηση και αναδεικνύοντας τόσο την κοινωνική διάσταση αυτού του διαβρωτικού για τον ψυχισμό συναισθήματος όσο και τη δυνατότητα της υπέρβασής του.

Τo βιβλίο υπαγορεύθηκε από την ανάγκη συλλογικής αντίστασης στις συνέπειες της συστημικής κρίσης που εξαθλιώνει και εξευτελίζει τον άνθρωπο ως άνθρωπο.