Πολιτική χειραφέτηση και κοινωνική κριτική

Description

Μια περιήγηση στις αντινομίες και στις υποσχέσεις της πολιτικής, από τον Μαρξ μέχρι ορισμένους σύγχρονους στοχαστές της δημοκρατικής χειραφέτησης. Ο Νικόλας Σεβαστάκης προσεγγίζει γνωστά και σχετικά άγνωστα ονόματα της νεότερης και σύγχρονης σκέψης. Ο Μαρξ, ο Τοκβίλ και ο Νίτσε συναντούν εδώ τον μύστη του ανθρωπιστικού σοσιαλισμού Πιερ Λερού και τον φιλόσοφο της ρεπουμπλικανικής αδελφοσύνης Ζιλ Μπαρνί. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ο συγγραφέας εξετάζει τα διακριτά ίχνη του σύγχρονου ρεπουμπλικανικού προβληματισμού για την κυριαρχία, τη σχέση με το κράτος και τον περιορισμό της ιδιωτικής ή κρατικής αυθαιρεσίας.
Οι νεωτερικές αστικές κοινωνίες έχουν ως θεμέλιο το άτομο και τις αξιώσεις του από την Πολιτεία και τους άλλους. Η προτεραιότητα του ατόμου, της ελευθερίας ή της ευτυχίας του, έγινε συστατικό στοιχείο μιας μακραίωνης πολιτισμικής και κοινωνικής εξέλιξης. Πώς μπορεί να χειριστεί ο πολιτικός στοχασμός αυτή την πρόκληση και τις αποσταθεροποιητικές συνέπειες που έχει για την οργάνωση και την κουλτούρα των σύγχρονων κοινωνιών;
Οι απαντήσεις που δόθηκαν από τον δέκατο ένατο αιώνα εμφορούνται από μικρότερες ή ριζικές και καταλυτικές φιλοδοξίες. Ο Μαρξ και η ριζοσπαστική παράδοση θα επιμείνουν στη δομική αδυναμία της αστικής καπιταλιστικής κοινωνίας να συγκροτήσει κάποιο κοινό καλό, αφού αυτή η μορφή κοινωνίας βασίζεται στα εγωιστικά συμφέροντα και στις ταξικές διαιρέσεις. Άλλοι στοχαστές όμως, μέσα ή γύρω από τη φιλελεύθερη παράδοση, θα σταθούν στη δημιουργικότητα του ατομικισμού, προσβλέποντας κυρίως σε έξυπνους φιλελεύθερους θεσμούς. Τέλος, μια άλλη οικογένεια πολιτικής σκέψης, ο νεότερος ρεπουμπλικανισμός, ισχυρίζεται ότι η ατομικότητα διασφαλίζει αποτελεσματικά την ανεξαρτησία της μέσα από τους νόμους ενός αληθινού δημοκρατικού κράτους και τον έλεγχο των αυθαίρετων εξαρτήσεων του ατόμου από ισχυρές ιδιωτικές εξουσίες.
Στο παρόν βιβλίο αναδεικνύεται η συζήτηση για τη δυνατότητα να συνδεθούν μια πολιτική, μια κοινωνική και μια οικολογική (πλέον) οπτική της χειραφέτησης, με στόχο τη βαθιά μεταρρύθμιση των φιλελεύθερων δημοκρατιών και του ηθικού τους θεμελίου.