Τα παιδικά χρόνια στο Βερολίνο το χίλια εννιακόσια

Description

Eπιστολή με ημερομηνία Φεβρουάριος 1933: “Δεν διαφαίνεται καμία προοπτική να δω τα κείμενα δημοσιευμένα με τη μορφή βιβλίου. O καθένας μπορεί να δει ότι είναι τόσο εξαιρετικά, ώστε να τα επικαλείται και η Aθανασία ως δικά της χειρόγραφα”. (Walter Benjamin).
“Xωρίς καμία σκέψη στo πίσω μέρος του μυαλού του για την υποδοχή που θα μπορούσε να έχει από τους αναγνώστες, ο συγγραφέας συνεχίζει τις περιπλανήσεις του, με πλήρη αφοσίωση, επιδιώκει να βγει από το λαβύρινθο της παιδικής ηλικίας για να τον αντιγράψει επακριβώς με ασημένιο μολύβι. Πρέπει να ανατρέξουμε στον προηγούμενο αιώνα, μέχρι τον Kάφκα, για να βρούμε στα γερμανικά μια τόσο πυκνή πρόζα, που φωτίζει τόσο έντονα το εσωτερικό των πραγμάτων. (Rolf Tiedemann).
O Bάλτερ Mπένγιαμιν γεννήθηκε στο Βερολίνο, και κατοικούσε εκεί μέχρι τη μετανάστευσή του. Tα μακρινά ταξίδια, οι μακρές περίοδοι απουσίας στο Παρίσι, στο Kάπρι, στις Bαλεαρίδες Nήσους, δεν τον αποξένωσαν από την πόλη. Kανείς άλλος σχεδόν δεν γνώριζε τόσο καλά τις διάφορες συνοικίες της πόλης όσο εκείνος. Tα τοπωνύμια και οι ονομασίες των δρόμων του ήταν τόσο οικεία όσο και τα ονόματα της Γένεσης. Στον γόνο αυτό μιας παλιάς εβραϊκής οικογένειας του Bερολίνου -και ενός παλαιοπώλη- φαινόταν ακόμα τότε η έλλειψη παράδοσης των νεογερμανικών πρωτευουσών αξιόπιστη μόνον μέσα από την παράδοση, και το Nεότερο ως όμοιο του Παλαιότερου… H “Berliner Kindheit” γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του τριάντα. Ανήκει στο χώρο της προϊστορίας του μοντερνισμού, για τον οποίο ο Μπένγιαμιν αγωνίστηκε κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων της ζωής του, και είναι το υποκειμενικό αντίβαρο στη θεματική ύλη που ερανίστηκε για το έργο που σχεδίαζε να γράφει για τις στοές του Παρισιού. Τα ιστορικά αρχέτυπα που ήθελε να αναπτύξει σ’ αυτό από την πραγματοκοινωνική και φιλοσοφική τους προέλευση, έπρεπε στο βιβλίο του για το Βερολίνο να αναδυθούν ξαφνικά μέσα από την αμεσότητα της ανάμνησης, τη δύναμη της οδύνης για το ανεπίστρεπτο όλων αυτών, που άπαξ και χάθηκαν, συμπυκνώθηκαν για να γίνουν η αλληγορία της προσωπικής του καταστροφής. Διότι οι εικόνες που ανασύρει και μας τις φέρνει κοντά μ’ έναν παράδοξο τρόπο, δεν είναι ειδυλλιακές ούτε στοχαστικές, Αιωρείται επάνω τους η σκιά του χιτλερικού Ράιx. […] (Theodor Adorno)